50 سال قهوه در فضا

روی ماه، من بودم و خودم، تنهای تنها… اما حس بدی نداشتم، حتی احساس راحتی هم می کردم، من حتی قهوه داغ هم داشتم…

قهوه مدت هاست که تبدیل به منبع سوخت جدایی ناپذیر برای سفرهای طولانی مدت به مقصد شناخته شده و ناشناخته است. این شامل سفرهای اعزامی به جایی است که تاکنون هیچ انسانی از آن عبور نکرده است که توسط جاه طلب ترین مسافران بشر یعنی فضانوردان انجام شده است.

Bill Shepherd فضانورد بین المللی می گوید که همیشه هنگام اعزام به فضا کمد مخصوص خود را چک می کند تا از بودن قهوه اش اطمینان حاصل کند. در ماه ژوئیه گذشته، هنگامی که ایالات متحده آمریکا پنجاهمین سالگرد فرود آمدن ناسا به ماه را جشن گرفت قهوه همیشه آنجا بوده است. ایجاد تمرکز، هوشیاری و طعم خوب قهوه برای الهام بخشیدن به خسته ترین روح ها چه در زمین و چه در فضا کافی است.

Michael Collins فضانورد معروف آمریکایی از خاطراتی که در این باره داشته اینچنین توضیح می دهد: در ماه، من بودم و خودم، تنهای تنها اما حس بدی نداشتم، حتی احساس راحتی هم میکردم، من حتی قهوه داغ هم داشتم . گرچه گرمی قهوه Collins قابل بحث است. چرا که با توجه به محدودیت های فن آوری و رویه های ایمنی در آپولو 11 در سال 1969 احتمالاً در بهترین حالت قهوه اش ولرم بوده است و این مساله حس شوخ طبعی Michael Collins را نشان می دهد. اما به صورت کلی در حال حاضر استفاده از قهوه و نحوه سرو آن تغییر کرده است.

Jack Gousma نیز در خاطرات خود آورده است: هشت روز بدون قهوه را در مدار زمین گذراندیم، در حالی که آزمایش سیستم های شاتل فضایی کلمبیا در سال 1982 را انجام میدادیم و این شوکه کننده است که ما چگونه دوام آوردیم! طبق اطلاعاتی که ISS (ایستگاه فضایی بین المللی) با ما به اشتراک گذاشته است، اکثریت قریب به اتفاق فضانوردان حداقل یک وعده در روز قهوه درخواست می کنند.

همچنین Vickie Kloeris مدیر آزمایشگاه سیستم های مواد غذایی فضایی ناسا در این باره گفت: اعضای خدمه فضایی تمایل دارند تا حداکثر سه قهوه در روز داشته باشند. قهوه به کیسه های محکم و وکیوم شده منتقل می شود زیرا آب تهدیدی جدی برای آن محسوب می شوند و مخلوط این مواد می تواند درون سیستم های رایانه ای و تهویه شناور شوند و خسارت وارد کنند.

کیسه قهوه به خودی خود آن نوع طراحی با جعبه دلخواه شما نیست بلکه شامل بسته بندی بسیار محکمی است که به طور جدی مانع ریزش یا هدر رفتن  آن  می شود. Vickie Kloeris میگوید که این بسته شامل علامتی است كه به خدمه این اجازه را می دهد تا با استفاده از سوزن مخصوص، آب را به آن تزریق كنند. سپس نی را داخل جعبه قرار داده و قهوه را می نوشند. اگر اعضای خدمه شیر، شکر یا هر ماده مغذی یا مواد افزودنی دیگری بخواهد باید قبل از ارسال کیسه به فضا درآزمایشگاه ساخته شود.

واقعیتی که  در سال 2017 در توییتر فاش شد این بود که برند Death Wish Coffee مستقر در نیویورک ، دو بار قهوه یخ زده و خشک شده خود را برای ISS (ایستگاه فضایی بین المللی) در رابطه با اهداف تحقیقاتی در سال 2018 فرستاده بود. به طور کلی هنگام ورود قهوه به ناسا، آن را به کیسه های بسته بندی شده با وکیوم منتقل کرده و در انبار قرار می دهیم.

در سال 2013 ناسا یک سیستم بازیافت آب ایجاد کرد که تمام عرق ، ادرار و رطوبت ساطع شده از اعضای خدمه ISS را ضبط میکند و آن را در غالب آب آشامیدنی تمیز بازیافت می کند. براساس تحقیقات ناسا این ممکن است برای خیلی از افراد منزجر کننده باشد اما آب حاصل از آن در واقع از آب مصرفی روی زمین تمیزتر است و برای فضانوردان علاقه مند به قهوه این پیشرفت به معنای پتانسیل بیشتر برای مصرف قهوه بیشتر است.

در سال 2015 شرکت مهندسی ایتالیایی Argotec با همکاری غول برشته کاری ایتالیایی Lavazza یک دستگاه اسپرسو برای ISS ساخت و هوشمندانه لقب ISSpresso را گرفت که در آن 201 درجه فارنهایت آب از طریق لوله های فولادی وارد می شود به این صورت که آب در بستر قهوه به میله فشار می رسد در نتیجه اسپرسو نهایی درون یک کیسه نوشیدنی پمپ می شود.

برخلاف قهوه یخ زده، در این قهوه آب گرم برای ایجاد قهوه تازه از آن عبور می کند. هنگامی که مایع وارد کیسه مخصوص شود، به طور طبیعی در دمای بالا قرار میگیرد، روش تولید آب گرم باعث می شود که طعم کامل و معطری را ارائه دهد. در اصل، داستان این دستگاه اسپرسو از این قرار بود که سامانتا کریستوفرتی فضانورد ایتالیایی، کپسول دراگون را که سه روز پس از پرتاب از فلوریدا به ایستگاه بین المللی فضایی رسید، با کمک یک بازوی روباتیک بزرگ گرفت.

این کپسول حاوی بیش از چهار هزار پوند مواد غذایی ضروری و تجهیزات بود. ایتالیا این دستگاه قهوه ساز اسپرسو را برای کریستوفرتی فضانورد ارسال کرد. کارخانه قهوه lavazza با همکاری شرکت مهندسی Argotec در تورین و همچنین آژانس فضایی ایتالیا این دستگاه قهوه ساز را ساخت و ناسا ایمنی این دستگاه را تایید کرد. کپسول دراگون نیز در عرض دو و نیم ساعت پس از ورود به ایستگاه بین المللی فضایی به این دستگاه متصل شد.

قرار بود این دستگاه قهوه ساز، مدت کوتاهی پس از رسیدن به این فضانورد به ایستگاه فضایی به این آزمایشگاه در حال چرخش ارسال شود اما به دلیل انفجار کپسول باری سیگنوس در زمان پرتاب، این قهوه ساز از بین رفت. در حالت کلی خوردن و نوشیدن انواع مواد غذایی و مایعات که در کره زمین یک امر عادی است در فضا به چالشی بزرگ برای حفظ بقای فضا نوردان تبدیل شده است. بر همین اساس محققان نوعی لیوان مخصوص ساخته شده توسط چاپگرهای سه بعدی تولید کردند که به فضا نوردان اجازه نوشیدن قهوه در فضا را می دهد.

این لیوان ها از پلیمر و توسط چاپگر سه بعدی تولید شده و می توانند به دلیل شکل خاص طراحی قهوه را به صورت یک مایع مویرگی به دهان فضانوردان ارسال کنند. در ساخت این لیوان از نوعی قوانین فیزیکی استفاده شده تا در اثر تغییر زاویه بتواند نوشیدنی را به سوی دهان فضانورد سرایز کند. لیوانهای مخصوص با وزن صفر که توسط Mark Weislogel فیزیکدان در دانشگاه ایالتی پورتلند طراحی شده بود جهش دیگری را در این زمینه رقم زد.

این فنجان ها همچنین به فضانوردان اجازه می دهد تا برای اولین بار قهوه دم کرده را بو کنند (در مدل های سنتی این مساله غیرممکن بود). وی گفت: گروهی به نام Zero G Kitchen قصد دارد در اواخر سال جاری اجاق گاز با وزن صفر را به ISS اعزام کند و آن ها برنامه هایی را برای سایر ابزارهای موجود در فضا دارند که ممکن است راهی برای جوشاندن آب و تهیه یک دستگاه قهوه باشد.

به قلم Graig Batory

تاریخ انتشار مقاله August 21, 2019

مترجم نگار ابوطالبی